بستن صحیح پرده ساز برخلاف تصور عموم، امری تخصصی و نیازمند مهارت است. برای بستن یا تعویض پردههای ساز، باید آموزش صحیح و کارآمد داشته باشیم، چرا که عدم رعایت نکات اصولی و فنی میتواند مشکلاتی برای ساز و نوازنده ایجاد کند. در این مقاله، به بررسی نکات مهم در بستن پرده ساز پرداخته و شما را با روشهای صحیح آشنا میکنیم.
۱. انتخاب ضخامت مناسب پرده
اگر پردهای که برای ساز انتخاب میکنیم ضخیمتر از حد استاندارد باشد، ممکن است مشکلاتی از قبیل ایجاد نویز یا صدای اضافه (گِز) در ساز ایجاد کند. بنابراین، انتخاب پرده با ضخامت مناسب و مطابق با نیاز ساز، یکی از اصول اولیه برای حفظ کیفیت صدا است.
۲. سفت یا شل بستن پرده
اگر پرده شل بسته شود، در هنگام نوازندگی و به دلیل جابجایی دست نوازنده، پرده ممکن است از جای اصلی خود جابجا شود. این مسئله میتواند باعث اختلال در ایجاد صدای اصلی نتها شود. از طرف دیگر، اگر پرده بیش از حد استاندارد سفت شود، میتواند به دسته ساز، لاک و بافت چوب آسیب بزند. لذا برای بستن پرده باید دقت کرد تا نه شل باشد و نه سفت.
۳. رعایت محل صحیح گره پرده
هنگام گره زدن پرده، باید به این نکته توجه شود که حتماً گره پرده روی شیار دسته قرار گیرد. در غیر این صورت، گره ممکن است باعث آسیب به ساز شود، و همچنین این نکته میتواند باعث ایجاد حس ناخوشایند در نوازنده و اذیت دست نوازنده شود.
(تصویر ناصحیح گره در پرده)
۴. جایگاه صحیح پرده روی دسته ساز
برای اینکه ساز همیشه صدای درست و تیون شده را در پردهها و نتها به ما بدهد، باید پردهها در جای اصلی خود قرار گیرند. این امر نیازمند استفاده از ابزارهای دقیق و کارآمد برای تنظیم و محل قرارگیری پردهها است.
سخن پایانی
از آنجایی که پرده سازهای ایرانی مانند تار، سهتار، تنبور و… تحرک دارند، رعایت نکات ذکر شده برای دریافت صدای دقیق و مطلوب ضروری است. علیرغم تخصصی بودن بستن یا تعویض پرده، شما میتوانید با رعایت دقیق نکات فوق، پردههای ساز خود را به درستی ببندید.
نکاتی که در فوق ذکر شده است هیچ ارتباطی با نوع و جنس پرده ندارد.